Historia: 350. rocznica powstania cechu szewskiego w Kępnie

W tym roku mija 350. rocznica powstania cechu szewskiego w Kępnie. W związku z tym przybliżymy naszym czytelnikom historię jednego z najstarszych cechów w naszym regionie.

Początki rzemiosła w Kępnie miały prawdopodobnie miejsce w XIII wieku. W 1241 r., w czasie najazdu Tatarów na Polskę, jeden z zagonów tego wojska, posuwając się w kierunku Legnicy, przeszedł przez Kępno i okolice, w wyniku czego ziemie te uległy zniszczeniu i wyludnieniu. Wtedy to, z biegiem lat, zaczęli osiedlać się tutaj koloniści niemieccy, dzięki czemu na podgrodziu powstaje osada targowa, w której z pewnością istniało niezorganizowane rękodzielnictwo. Po upadku znaczenia gospodarczego Kępna upada istniejące tam rzemiosło.
W XVII wieku mają miejsce prześladowania protestantów na Śląsku, co spowodowało, iż wielu mieszkańców Milicza, Oleśnicy, Ostrowiny i innych okolic przybyło na przygraniczne ziemie polskie, w tym także do Kępna, gdyż król Władysław IV zapewnił im swobodę wyznania. Ziemia kępińska, sąsiadująca ze Śląskiem, staje się dla tych zbiegów miejscem azylu. Następuje wtedy wzrost ludnościowy i terytorialny Kępna oraz jego rozwój gospodarczy, bowiem przybysze to w większości rzemieślnicy: szewcy, stolarze, krawcy, płóciennicy, kuśnierze, którzy, znajdując tu odpowiednie warunki rozwoju, zakładają swoje warsztaty.
Wówczas to Adam Biskupski z Rudnik, właściciel Kępna, chcąc w jeszcze większym stopniu wpłynąć na jego rozwój, występuje o nadanie Kępnu praw miejskich. Prawo na lokację Kępno otrzymuje 20 grudnia 1660 r. od króla Jana Kazimierza, a sam przywilej lokacyjny nadał Adam Biskupski 2 grudnia 1661 r. Przywilej ten został przedtem zatwierdzony przez Sejm. Dzięki lokacji w Kępnie powstały warunki sprzyjające rozwojowi gospodarczemu, bowiem dokument ten stworzył dogodniejsze możliwości dla powstającej produkcji rzemieślniczej i rozwoju handlu. Przywilej dawał bowiem podstawę prawną do powstawania cechów rzemieślniczych, dzięki czemu produkcja rzemieślnicza miała zorganizowany charakter i chroniła interesy rzemieślników, co powodowało, iż cechy miały wówczas ogromne znaczenie. Zdawał sobie z tego sprawę Adam Biskupski, kiedy to w przywileju jest mowa o tym, że: „Dalej dopuszczam i dozwalam tymże obywatelom tegoż miasta różne collegia, zgromadzenia i cechy różnych rzemiosł wprowadzać, ale tak, aby każdy cech swoje rzemieślnickie artykuły z miasta Wrocławia albo inszego w Polszcze wzięli, a każdy z osobna, te artykuły mnie albo moim potomkom, albo tesz dziedzicom do podpisania oferować i przynieść poręcza”. Zdawali sobie z tego sprawę kępińscy rzemieślnicy, wśród których szewcy, jako pierwsi, postanowili zorganizować swój cech.

~ Stanisław Kowalski

Więcej w nr 36 (1291) 2018 r. „Tygodnika Kępińskiego”.