Kampania informacyjna: Z miłości do Ojczyzny

- Wierzymy w Pana Boga. Wierzymy w Polskę. Wierzymy w naród polski, w polskie wartości, w te wartości, które zawsze bronił św. Jan Paweł II. Krzewimy polskie tradycje, kulturę, zwyczaje i postawy patriotyczne, upamiętniamy bohaterów – uczestników walk o wolną, niepodległą Polskę. Dbamy o nasze dobro narodowe, nasze dziedzictwo i pielęgnujemy pamięć o dzielnych mężach walczących za naszą wolność – mówią Anna Świegot i Eugeniusz Tomaszek, przedstawiciele Stowarzyszenia Historycznego im. księdza mjr Szczepana Walkowskiego.

- Otrzymaliśmy grant z Ministerstwa Edukacji i Nauki, złożyliśmy ofertę, ogłoszony był Program „Wsparcie Edukacji”, moduł „Edukacja Patriotyczna”. Tytuł naszego zadania: „Lokalni bohaterowie zrywów niepodległościowych podstawą budowy postaw patriotycznych młodzieży”. Środki te pozwoliły nam na zakup akcesoriów, broni, mundurów, strojów, ogólnie wyposażenia naszego stowarzyszenia, wydanie materiałów edukacyjnych, na przeprowadzenie badań archeologicznych i żywych lekcji historii w szkołach i placówkach edukacyjnych oraz promocję projektu – stwierdza Anna Świegot. - W ramach tego projektu wydaliśmy biuletyn pod tym samym tytułem, w którym można się szerzej dowiedzieć o naszej działalności, czyli o Stowarzyszeniu Historycznym im. Księdza mjr Szczepana Walkowskiego. Poruszamy w nim zagadnienia z obszaru edukacji historycznej i kultywowania dziedzictwa regionalnego. Publikacja kierowana jest do dzieci, młodzieży i społeczeństwa powiatu wieruszowskiego i sąsiadujących powiatów Wielkopolski południowej, m.in. powiatu kępińskiego, ostrzeszowskiego, krotoszyńskiego, ostrowskiego. Dlaczego z powiatów Wielkopolski południowej? Ponieważ około 90% powstańców, biorących udział w bitwie pod Lututowem, pochodziło z zaboru pruskiego, właśnie z Wielkopolski południowej. Na żywych lekcjach historii uczniowie mają okazję poznania realiów powstania styczniowego, dowódców, przebiegu bitew, a także obowiązków dnia codziennego powstańców – informuje Anna Świegot.
- W 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego podjęliśmy szereg działań, m.in. zorganizowaliśmy we wrześniu Marsz Powstańczy z udziałem 100 harcerzy. Otrzymaliśmy pomoc od starosty powiatu kępińskiego pana Roberta Kieruzala i starosty powiatu ostrzeszowskiego pana Lecha Janickiego oraz harcmistrza z hufca Związku Harcerstwa Polskiego w Kępnie Marcina Szajdaka – podkreśla Eugeniusz Tomaszek. - Obecni na uroczystości byli samorządowcy i przedstawiciele powiatów, z których pochodzili powstańcy, a ich nazwiska są na pomniku na lututowskim cmentarzu. Wracając do naszego biuletynu, w niniejszym opracowaniu przeczytać można: informacje o celach i działaniach Stowarzyszenia Historycznego im. Księdza mjr Szczepana Walkowskiego, o historii Polski w XVIII i XIX wieku, przedstawiliśmy genezę powstania styczniowego i mającej już początek przed wybuchem powstania Żałoby Narodowej. Ponadto poruszyliśmy takie tematy, jak: powstanie styczniowe na zachodnich terenach Królestwa Polskiego, Bitwa pod Lututowem – 15 czerwca 1863 r., żywe lekcje historii i inne inicjatywy edukacyjne, religijne, kulturalne i sportowe, podejmowane przez Stowarzyszenie. Napisaliśmy o przeprowadzonych badaniach archeologicznych, mających zlokalizować oraz ewentualnie wyeksplorować mogiły powstańcze, związane z potyczką stoczoną 160 lat temu w lasach Koziołek i Cezarka w gminie Lututów, o upamiętnieniu lokalnych zrywów niepodległościowych, które są podstawą budowy postaw patriotycznych młodzieży oraz o miejscach pamięci, mogiłach, pomnikach, ku czci bohaterów walczących o wolność i suwerenność naszej ojczyzny, a które przetrwały do naszych czasów – mówi Eugeniusz Tomaszek.
Przedstawiciele Stowarzyszenia Historycznego podkreślają, że zobowiązuje ich do tego nie tylko patriotyzm, który trzeba mieć w sercu, to umiłowanie do ukochanej ojczyzny i naszych małych ojczyzn, ale również fakt, że przedstawiciele Stowarzyszenia, autorzy biuletynu, tj. Anna Świegot i Eugeniusz Tomaszek, kilka lat temu zostali odznaczeni przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Medalem „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”.
- Za organizację wydarzeń na rzecz dobra najwyższego, jakim jest ojczyzna, otrzymujemy wiele wyrazów uznania, co przekłada się na satysfakcję z podejmowanych przez nas działań, a jest ich niemało, i satysfakcję z ich realizacji. Ważną cechą, jawiącą się u osób zrzeszonych w naszym Stowarzyszeniu, jest swoisty patriotyzm i umiłowanie do ojczyzny. Są ludzie, którzy podzielają poglądy założycieli i tak, jak oni, oddani są naszej ,,Umęczonej”, jak naszą ojczyznę nazwała Eliza Orzeszkowa w nowelce „Gloria victis”. Nie lubimy bylejakości, więc w wydarzenia, które organizujemy czy jesteśmy współorganizatorami, wkładamy ogrom pracy, ale i wiele serca. Tak było z I Biegiem Powstańczym w Lututowie, którego byliśmy pomysłodawcami i realizatorami, czy w kolejnych latach – Pokojowej Sztafety Pamięci i Marszu Niepodległości z udziałem 100 harcerzy z Wielkopolski w celu uczczenia Wielkopolan biorących udział w Bitwie pod Lututowem 1863. Powstańcy ci przekroczyli granicę zaboru pruskiego, aby w Królestwie Polskim walczyć o niepodległość i suwerenność Polski, której wtedy nie było na mapie świata, a jej terytoriami podzielili się zaborcy z Rosji, Prus i Austrii. Ponadto organizujemy szereg uroczystości patriotyczno-religijnych oraz imprez sportowo-edukacyjno-kulturalnych – wylicza Anna Świegot.
Tematy, które przedstawiciele Stowarzyszenia uwzględnili w biuletynie, są podstawą do prowadzonych przez nich tzw. żywych lekcji historii. To dla nich nowe doświadczenie, przeprowadzili już 10 lekcji w szkołach w powiecie wieruszowskim, m.in. w Szkole Podstawowej im. Powstańców 1863 r. w Lututowie, gdzie Stowarzyszenie podarowało dla uczennic dwie suknie z okresu Żałoby Narodowej i chociaż jest to niemay wydatek, cieszy fakt, że będą one służyć na różnych uroczystościach i akademiach szkolnych. Ponadto żywe lekcje historii prowadzone były w Zespole Szkół im. Armii Gen. Andersa w Łubnicach i Liceum Ogólnokształcącym nr I im. mjr Henryka Sucharskiego w Kępnie. Zainteresowaniem cieszą się zgromadzone przez członków Stowarzyszenia Historycznego rekwizyty i materiały faktograficzne: zabawki, biżuteria, zdjęcia, mapy, książki oraz broń, która zrobiła największe wrażenie na uczniach, jak również stroje z okresu powstania styczniowego. To są niezapomniane lekcje historii, które zapewne będą wspominane przez uczniów. Pojawiają się kolejne zaproszenia do szkół, ale członkowie Stowarzyszenia pojawią się tam po nowym roku, bo, jak twierdzą, ostatni czas był dla nich bardzo wyczerpujący. Zbliżają się święta Bożego Narodzenia, a są to chwile dla rodziny.
- Mamy nadzieję, że zdrowie i siły pozwolą nam w nowym roku kontynuować tę naszą misję. W sobotę, 16 grudnia, udaliśmy się do Częstochowy. Zjechały się grupy rekonstrukcyjne z całej Polski. O 9.30 odprawiona została msza święta przed obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Była to okazja do spotkania się z przedstawicielami stowarzyszeń historycznych, działających podobnie, jak my, wymiany kontaktów, a z niektórymi – do zapoznania się. Był z nami fotoreporter, ponieważ w scenerii Jasnej Góry porobiliśmy zdjęcia, które również trafią do naszego kalendarza na 2024 r., który wydamy własnym sumptem – zaznacza Anna Świegot.
- Na pewno w kalendarzu znajdą się fotografie z Lututowa i różnych przedsięwziąć, podejmowanych przez nasze Stowarzyszenie w ostatnim czasie i na przestrzeni lat, kiedy działaliśmy w ramach gazety powiatu wieruszowskiego i kępińskiego – Ilustrowanego Tygodnika Powiatowego – i portalu powiatowy.pl. Mamy już zdjęcia w Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie, jest to filia Muzeum Ziemi Wieluńskiej, odwiedziliśmy starostę kępińskiego pana Roberta Kieruzala i jego zastępcę panią Alicję Śniegocką. Oprócz przekazania życzeń świątecznych chcieliśmy podziękować za pomoc przy organizacji Marszu Powstańczego 16 września br. Po nowym roku z wizytą i podziękowaniami udamy się do starosty powiatu ostrzeszowskiego pana Lecha Janickiego – dodaje Eugeniusz Tomaszek.
Wielkopolska, a zwłaszcza południowe jej tereny, odegrały bardzo ważną rolę w powstaniu styczniowym. W mogile na cmentarzu parafialnym w Lututowie pochowanych jest 19 powstańców z oddziału por. Antoniego Korytyńskiego, poległych 15 czerwca 1863 r. w bitwie na polach wsi Piaski k/Lututowa oraz zmarłych z odniesionych ran w Lututowie, w dworze dziedzica Leona Taczanowskiego. Są to: por. Korotyński Antoni – dowódca oddziału – z przekazu mieszkańców Lututowa wiemy, że po wojnie na skromną mogiłę powstańczą z brzozowym krzyżem przyjeżdżała rodzina z Ostrzeszowa, Binek Jan z Uciechowa k/Sulmierzyc – dzisiaj Uciechów znajduje się w gminie Odolanów w powiecie ostrowskim, Gdasiewicz Stanisław z Kobylina – dzisiaj gmina Kobylin, powiat krotoszyński, Jerzykowski Stanisław z Mikstatu – dzisiaj gmina Mikstat, powiat ostrzeszowski, Jurek Jan, lat 21, z Krępy – dzielnica Ostrowa Wielkopolskiego, Kulak Jan, lat 18, z Poddębic w woj. łódzkim, Karasiński Ignacy z Grabowa – powiat ostrzeszowski, Karolewski Piotr z Sulmierzyc, Kazimierczak z Sulmierzyc, Kokot Władysław z Sulmierzyc, Laudowicz Mieczysław z Sulmierzyc – dzisiaj powiat krotoszyński, Michalak Maciej, lat 27, z Zacharzewa – wieś w powiecie ostrowskim, Pocztarz Jan, lat 20, z Przygodziczek – gmina Przygodzice, powiat ostrowski, Przymocki Antoni z Sulmierzyc, Rogalski Szczepan z Sulmierzyc – powiat krotoszyński, Szymański Lucjan z Niemojewa k/Lututowa – gmina Lututów, powiat wieruszowski, Unruch von Ottomar, lat 40, z Ostrowa Wielkopolskiego, Winiewicz Jan z Sulmierzyc, Wiśniewski August z Sulmierzyc – powiat krotoszyński.
64 Wielkopolan bezimiennych nadal spoczywa w lututowskich lasach: Koziołek i Cezarka. Powstańcy tragicznej w skutkach bitwy pod Lututowem zasługują na cześć i szacunek ze strony kolejnych pokoleń Polaków. - Dlatego zleciliśmy badania archeologiczne mające na celu odnalezienie miejsc pochówków archeologom z Łódzkiego Oddziału Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich, Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego. W wydanym biuletynie załączona jest dokumentacja archeologiczna dr Aldony Andrzejewskiej i Aleksandra Andrzejewskiego, czyli sprawozdanie z badań przeprowadzonych również w grudniu 2023 r. Niestety, jak do tej pory nie udało nam się odnaleźć zbiorowych mogił powstańców, chociaż prace prowadzone były w tych miejscach, które wskazali nam mieszkańcy i osoby posiadające wiedzę na temat tej bitwy ,opisanej przez naocznego świadka w Dzienniku Poznańskim z 25 czerwca 1863 r. (nr 142, dostępny w Internecie). Można pobrać pdf. W przyszłym roku planujemy dalej kontynuować te badania archeologiczne, by odnaleźć szczątki i godnie pochować bohaterów z 1863 r. poległych w Bitwie pod Lututowem – podsumowuje Anna Świegot.

~ Oprac. m