Kępno: Jak Kępno wypadło z torów – recenzja książki „Ostre cięcie. Jak niszczono polską kolej”

Już dawno na naszych łamach nie publikowała swoich tekstów Hanna Schudy, tym razem wraca do nas z recenzją książki „Ostre cięcie”, w której autor porusza m.in temat Kępna, gdzie przez lata likwidowano połączenia kolejowe. Artykuł jest też pretekstem do opisania sytuacji transportowej Kępna podczas pandemii.

Są takie książki, które skupiając się na szczególe, mówią jednak wiele o ogóle. Nie chodzi mi o literaturę piękną – Homera czy Gombrowicza – kiedy przy okazji losów bohatera dostajemy opowieść o świecie czy dziejach. Chodzi mi o książki, które na pierwszy rzut oka można uznać za specjalistyczne, bo np. skoncentrowane na polskiej kolei. Książka Karola Trammera Ostre cięcie. Jak niszczono polską klej (rok wydania 2019, Wydawnictwo Krytyki Politycznej) jest dowodem na to, że można pisać chociażby o pociągach a jednocześnie oddać klimat otaczającego i zmieniającego się świata. Ostre cięcie to lektura dla każdego, chociaż może być szczególnie interesująca dla osób pamiętających transformację w latach 90-tych. W szerszym kontekście książka Trammera pokazuje jak pod pretekstem wolnego rynku, „nieuchronnej” motoryzacji i otwierającej serca modernizacji znikały z naszych oczu elementy całkiem dobrze funkcjonującej codzienności. Intuicja autora wpisuje się nie tylko w pewien nastrój, który Olga Drenda (Nagroda Literacka Gdynia 2019) oddaje w książce Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji. Autor „przemawia” niejako jednym głosem także z badaczami analizującymi mechanizmy ekonomii neoliberalnej, w którą uwierzyliśmy jak w ładną panią z obrazka. To, co wydawało nam się „naturalną koleją losu”, było często działaniem celowym, aby w miejsce dobrego wstawić lepsze. I nawet jeżeli nie wszystkich interesują powiązania ideologii rynkowych z otaczającą nas rzeczywistością, książka Ostre cięcie mówi nam też coś o Kępnie.

~ Hanna Schudy

Więcej w nr 25 (1382) 2020 r. „Tygodnika Kępińskiego”.