Kępno: Nie daj się grypie!

W ostatnich dniach w powiecie kępińskim odnotowano zwiększoną zachorowalność na wirus grypy.

Wirus grypy i choroby grypopodobne dają o sobie wyraźnie znać, dotykając również mieszkańców powiatu kępińskiego. Przychodnie lekarskie są przepełnione. Co warto wiedzieć o wirusie grypy? Jaka jest zachorowalność na grypę w naszym powiecie? Jak uchronić się przed tym wirusem?

Czym jest grypa?
Grypa jest poważnym, wirusowym zakażeniem dróg oddechowych, charakteryzującym się największą umieralnością. Grypa występuje sezonowo (zimowe miesiące roku) i jest powszechna na całym świecie. Grypa sezonowa występuje każdego roku w okresie epidemicznym i wywołują ją wirusy grypy występujące u ludzi – najczęściej są to wirusy podtypów H1N1 i H3N2, czasem jest to wirus H1N2. Czas trwania, nasilenie, początek i szczyt sezonu grypowego może być różny w wybranych latach i wpływa na to wiele czynników. W Polsce sezonowa zachorowalność na grypę przypada zwykle na okres od jesieni do wczesnej wiosny.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, każdego roku na całym świecie na grypę choruje około 10% dorosłych i 30% dzieci. W Polsce co roku choruje nawet milion osób. Rezerwuarem wirusa grypy są ludzie oraz niektóre zwierzęta. Wirusy grypy ludzkiej łatwo namnażają się i przenoszą z jednej osoby na drugą przez bezpośredni kontakt z chorą osobą – zakażenie następuje zazwyczaj drogą kropelkową, choć istnieją przypadki zakażenia pośredniego wskutek kontaktu ze skażonymi przedmiotami lub poprzez brudne ręce, np. gdy wydzieliny układu oddechowego dostają się na ręce, chusteczki itp. Przykładowo: w przypadku dużej koncentracji wirusów mogą one przetrwać na banknotach nawet do 3 dni.
Okres wylęgania grypy wynosi średnio 2 dni, jednak może to być nawet tydzień. Oznacza to, że czas, jaki upływa od narażenia na kontakt z wirusem grypy do pojawienia się objawów, wynosi 1-4 dni (średnio 2 dni). Większość dorosłych może zarażać już 1 dzień przed oraz 3-5 dni po wystąpieniu objawów, z kolei u dzieci okres zakażalności to kilka dni przed oraz 10 lub mniej dni po wystąpieniu objawów. Oznacza to, że możemy stanowić źródło zakażenia nie tylko po wystąpieniu objawów, ale nawet nie wiedząc o tym, że wkrótce zachorujemy. Co więcej, osoby z upośledzoną odpornością mogą być źródłem zakażenia nawet kilka tygodni czy miesięcy.
Corocznie obserwuje się zmiany antygenów poszczególnych szczepów wirusa. Przechorowanie grypy daje tylko krótkotrwałą odporność – do kilku miesięcy i jedynie w stosunku do tego typu wirusa, który chorobę wywołał.

Pierwsze symptomy
Objawy grypy pojawiają się nagle (w przeciwieństwie do przeziębienia, które rozwija się stopniowo). Wśród objawów wymienia się: gorączkę, katar, kaszel, ból głowy, ból gardła, bóle mięśniowe i stawowe oraz wysoką gorączkę, a także uczucie rozbicia i osłabienia. U młodszych dzieci najczęstsze symptomy to gorączka i ból brzucha. Niekiedy obserwuje się również wymioty i biegunkę o łagodnym nasileniu. Grypa zwykle mija samoistnie po około 7 dniach, jednak niektóre objawy, takie jak kaszel czy ogólne osłabienie, mogą utrzymywać się znacznie dłużej. Występująca w przebiegu grypy gorączka może być bardzo wysoka, szczególnie u małych dzieci. Tego rodzaju dolegliwości powodują także inne rodzaje wirusów i bakterii, np. wirus przeziębienia czy bakteria powodująca anginę, zatem rozpoznanie grypy na podstawie samych objawów jest utrudnione.

Grypa a przeziębienie – czym się różnią?
Chociaż grypa jest chorobą powszechną, występuje o wiele rzadziej niż przeziębienie. Pojęcie „grypy” często jest nadużywane. W sezonie grypowym oprócz wirusów grypy krążą również inne wirusy wywołujące choroby układu oddechowego, którym mogą towarzyszyć objawy zbliżone do tych, jakie występują w przypadku grypy. Do wirusów takich należą rinowirusy (jedna z przyczyn przeziębienia) oraz wirusy RSV. Jak odróżnić grypę od przeziębienia? Mimo podobnego obrazu klinicznego, istnieje kilka różnic: objawy grypy zazwyczaj mają gwałtowny początek, natomiast objawy przeziębienia rozpoczynają się z 1-2 – dniowym okresem ogólnego rozbicia i osłabienia, a objawy narastają stopniowo; grypie towarzyszy wysoka temperatura, bóle mięśni i stawów oraz dreszcze; u pacjentów z grypą katar nie jest bardzo nasilony, z kolei u osób przeziębionych stanowi objaw dominujący; grypa jest chorobą prowadzącą do różnego rodzaju powikłań, np. niewydolności oddechowej czy zapalenia płuc. - Objawy różnią się, ponieważ to zależy od danego organizmu. Jednak żadnych objawów nie można lekceważyć, zwłaszcza jeśli ciepłota ciała jest podniesiona, bo wiąże się to z ryzykiem poważnych powikłań – wyjaśnia państwowy powiatowy inspektor sanitarny w Kępnie Wanda Lepka. Rozpoznanie wirusa grypy wśród innych zakażeń jest konieczne u pacjentów z kaszlem i wysoką gorączką. Grypę należy różnicować z przeziębieniem i innym wirusowym zapaleniem dróg oddechowych oraz bakteryjnym zapaleniem dróg oddechowych.
Ciężkie przypadki grypy oraz powikłania są wskazaniem do hospitalizacji, szczególnie, gdy pojawiają się cechy zapalenia płuc lub objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. drgawki, zapalenie mózgu). Na ciężki przebieg grypy wskazuje również zaostrzenie chorób przewlekłych, np. niewydolności serca, nerek czy astma.
U większości pacjentów nie ma konieczności wykonywania badań w celu wykrycia wirusa grypy, ponieważ choroba przebiega stosunkowo łagodnie. Metody diagnostyczne stosuje się na zlecenie lekarza u chorych, którzy są hospitalizowani z powodu ciężkiego przebiegu grypy.

~ KR

Więcej w nr 8 (1263) 2018 r. „Tygodnika Kępińskiego”.