Powiat: Nie daj się grypie!

Liczba zachorowań na wirus grypy w powiecie kępińskim w ostatnich dniach stopniowo maleje.

Przełom lutego i marca to okres zwiększonej zachorowalności na wirus grypy i choroby grypopodobne, które dotykają również mieszkańców powiatu kępińskiego. Choć liczba chorych stopniowo maleje, nie można przewidzieć, czy nie nastąpi ponowny wzrost, dlatego informujemy, co warto wiedzieć o wirusie grypy oraz jak uchronić się przed zachorowaniem.

Czym jest grypa?
Grypa jest poważnym, wirusowym zakażeniem dróg oddechowych, charakteryzującym się największą umieralnością. Grypa występuje sezonowo (zimowe miesiące roku) i jest powszechna na całym świecie. Grypa sezonowa występuje każdego roku w okresie epidemicznym i wywołują ją wirusy grypy występujące u ludzi – najczęściej są to wirusy podtypów H1N1 i H3N2, czasem jest to wirus H1N2. Czas trwania, nasilenie, początek i szczyt sezonu grypowego może być różny i wpływa na to wiele czynników, jednak w Polsce duża zachorowalność na grypę i choroby grypopodobne przypada na luty i marzec. Według Światowej Organizacji Zdrowia każdego roku na całym świecie na grypę choruje około 10% dorosłych i 30% dzieci. Rezerwuarem wirusa grypy są ludzie oraz niektóre zwierzęta. Wirusy grypy ludzkiej łatwo namnażają się i przenoszą przez kontakt z chorą osobą – zakażenie następuje drogą kropelkową lub wskutek kontaktu ze skażonymi przedmiotami czy poprzez brudne ręce.
Okres wylęgania grypy wynosi średnio 2 dni, jednak może to być nawet tydzień. Oznacza to, że czas, jaki upływa od narażenia na kontakt z wirusem grypy do pojawienia się objawów, wynosi 1-4 dni. Większość dorosłych może zarażać już 1 dzień przed oraz 3-5 dni po wystąpieniu objawów, z kolei u dzieci okres zakażalności to kilka dni przed oraz do 10 dni po wystąpieniu objawów. Oznacza to, że możemy stanowić źródło zakażenia nie tylko po wystąpieniu objawów, ale nawet nie wiedząc o tym, że wkrótce zachorujemy. Co więcej, osoby z upośledzoną odpornością mogą być źródłem zakażenia nawet kilka tygodni czy miesięcy.
Corocznie obserwuje się zmiany antygenów szczepów wirusa. Przechorowanie grypy daje krótkotrwałą odporność – do kilku miesięcy i jedynie w stosunku do tego typu wirusa, który wywołał chorobę.

Pierwsze symptomy
Wśród głównych objawów wymienia się: wysoką gorączkę, bóle mięśniowe i stawowe, a także uczucie rozbicia i osłabienia. Chorobie czasem towarzyszyć może też ból głowy, katar, kaszel czy ból gardła. U młodszych dzieci najczęstsze symptomy to gorączka i ból brzucha. Czasami obserwuje się też wymioty i biegunkę o łagodnym nasileniu. Grypa zwykle mija samoistnie po około 7 dniach, jednak niektóre objawy mogą utrzymywać się znacznie dłużej. Występująca w przebiegu grypy gorączka może być bardzo wysoka, szczególnie u małych dzieci. Podobne dolegliwości, choć z niższą gorączką, powodują także inne rodzaje wirusów i bakterii, zatem rozpoznanie grypy na podstawie samych objawów jest utrudnione. Nieleczona grypa często prowadzi jednak do poważnych powikłań, mogących spowodować uszczerbek na zdrowiu, a nawet zgon, dlatego bardzo ważne jest jej rozpoznanie i skuteczne wyleczenie.

Grypa a przeziębienie – jak je rozróżnić?
Chociaż grypa jest chorobą powszechną, występuje o wiele rzadziej niż przeziębienie. Pojęcie „grypy” wielokrotnie jest nadużywane. W sezonie grypowym, oprócz wirusów grypy, krążą również inne wirusy, wywołujące choroby układu oddechowego, np. rinowirusy czy wirusy RSV. Jak odróżnić grypę od przeziębienia? Objawy grypy pojawiają się nagle – w przeciwieństwie do przeziębienia, które rozwija się stopniowo. Grypie towarzyszy bardzo wysoka temperatura, bóle głowy, mięśni i stawów oraz dreszcze – rzadko występuje katar, ból gardła czy kaszel, które u osób przeziębionych stanowią objaw dominujący. - Kiedy występuje wysoka gorączka, nawet 40 stopni Celsjusza, oraz typowy objaw kliniczny, czyli bóle mięśni i stawów, może to wskazywać na grypę. Nie musi być ani kaszlu, ani kataru. Z kolei przy przeziębieniu nie ma tak wysokiej temperatury, jest za to katar, kaszel, ból gardła. Kiedy te objawy pojawią się przy grypie, przeważnie to już konsekwencje niewyleczonej grypy – podkreśla państwowy powiatowy inspektor sanitarny w Kępnie Wanda Lepka. - Najbardziej niebezpieczne są powikłania pogrypowe – dodaje.
Ciężkie przypadki grypy oraz powikłania są wskazaniem do hospitalizacji, szczególnie, gdy występuje bardzo wysoka gorączka, pojawiają się cechy zapalenia płuc lub objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. drgawki, zapalenie mózgu). Na ciężki przebieg grypy wskazuje również zaostrzenie chorób przewlekłych.
U większości pacjentów nie ma konieczności wykonywania badań w celu wykrycia wirusa grypy, ponieważ choroba przebiega stosunkowo łagodnie i ustępuje bez leczenia. Metody diagnostyczne stosuje się na zlecenie lekarza u chorych, którzy są hospitalizowani z powodu ciężkiego przebiegu grypy.

Lekceważenie grypy może skutkować powikłaniami
Niezmiernie ważne jest, aby nie lekceważyć grypy, gdyż każde zakażenie niesie ze sobą ryzyko poważnych powikłań, mogących prowadzić nawet do zgonu. Leczenie powinno być podjęte już po wystąpieniu pierwszych objawów.
Największe ryzyko wystąpienia powikłań dotyczy osób, posiadających osłabiony system odpornościowy. Do tej grupy należą: dzieci poniżej 5. roku życia, dorośli w wieku powyżej 65. roku życia, kobiety w ciąży, osoby z nadwagą lub otyłością (BMI większe niż 40) oraz osoby cierpiące na przewlekłe choroby: serca, płuc, nerek, wątroby, choroby krwi, choroby metaboliczne (np. cukrzyca), niedobory odporności (np. zakażenie wirusem HIV).
Do najczęstszych powikłań pogrypowych należą: wtórne bakteryjne zapalenie płuc i grypowe zapalenie płuc, zapalenie oskrzelików, zaostrzenie chorób przewlekłych, angina wywołana paciorkowcem, sepsa, zespół Reye’a, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mięśni, niewydolność wielonarządowa, encefalopatia, poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego. - Powikłania mogą być różne, jednak każde niesie ze sobą ryzyko zgonu. Jest więc bardzo istotną rzeczą, aby nigdy nie lekceważyć grypy, a nawet przeziębienia – zaznacza dyrektor PSSE Kępno.

~ KR

Więcej w nr 9 (1315) 2019 r. „Tygodnika Kępińskiego”.