Rychtal: Podróż do ewangelickiej przeszłości

Historia parafii ewangelickiej w Rychtalu.

„Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” podaje, iż w 1842 r. Rychtal liczył 1310 mieszkańców, w tym 220 ewangelików.
Na dawnych pocztówkach i fotografiach przedstawiających Rychtal z łatwością można dostrzec górujące nad miasteczkiem wieże dwóch świątyń: katolickiej i ewangelickiej. Dziś młodzi mieszkańcy z trudem wskazują miejsce, które jeszcze w połowie lat 50. minionego wieku zajmowała druga z rychtalskich świątyń. Przez ponad 150 lat ewangelicy współtworzyli społeczność Rychtala. Warto więc zachować w pamięci historię tej wspólnoty, ich kościoła, a także postać wybitnego architekta Karla Lüdecke, który świątynię zaprojektował.
W latach 1811–1871 ewangelicy z Rychtala uczęszczali do kościołów w Drożkach lub w Głuszynie. Do parafii w Drożkach Rychtal oficjalnie został przyjęty dopiero w 1836 r. W 1855 r. w Rychtalu znajdował się dom modlitwy, w którym nabożeństwa odprawiał pastor von Pachner z Drożek. 19 maja 1871 r. władze państwowe i kościelne wydały dekret pozwalający na budowę kościoła w Rychtalu. Fundamenty wylano już 6 czerwca 1871 r. Do budowy kościoła zatrudniono znanego wrocławskiego architekta K. Lüdecke. Budowa kościoła zakończona została w 1873 r. W 1874 r. powstała w Rychtalu samodzielna parafia ewangelicka, jednak opiekę duszpasterską sprawował nadal pastor z Drożek wraz z wikariuszem. W 1876 r. dokonano uroczystego poświęcenia kościoła ewangelickiego w Rychtalu. W 1892 r. została zniesiona unia personalna parafii ewangelickich w Rychtalu i w Drożkach. W 1893 r. pierwszym pastorem parafii ewangelickiej w Rychtalu został ustanowiony dotychczasowy wikariusz, pastor Otto Graetz, który z braku probostwa musiał zamieszkać w pobliskiej szkole ewangelickiej (dzisiejsza tzw. „Biała Szkoła”). 28 maja 1901 r. został położony fundament pod budowę probostwa ewangelickiego w Rychtalu, którego budowa zakończona została w 1902 r. – budynek stoi do dziś i nadal nazywany jest „pastorówką”. W 1909 r. parafię opuścił pastor O. Graetz, zastąpił go pastor Otto Paschowsky, który przebywał w Rychtalu do 1911 r., - ze względu na stan zdrowia opuścił Rychtal, a w jego miejsce ustanowiono nowym proboszczem dotychczasowego wikariusza, pastora Huberta Hoffmanna. W końcu kwietnia 1939 r. pastor H. Hoffmann otrzymał nakaz opuszczenia parafii – miał na to 3 dni. Otrzymał dodatkowe 3 dni, żeby mógł uporządkować sprawy kościoła i parafii. Po wydaleniu go przez władze niemieckie z Rychtala przeprowadził się do Namysłowa, gdzie odebrano mu paszport. W 1940 r. chciał powrócić do Rychtala, ale kategorycznie mu tego zakazano. Od września 1939 r. opuszczoną parafią duszpastersko zajmował się pastor Dietrich Mogull z Drożek.

~ Oprac. KR

Więcej w nr 31 (1286) 2018 r. „Tygodnika Kępińskiego”.